ЕС павінен прызнаць каталонскую мову афіцыйнай

Еўропа грамадзян, а не ўрадаў, павінна прыняць рэгіянальныя мовы

Іспанскі ўрад нядаўна афіцыйна запытаны што ўлады Еўрасаюза прызнаюць каталонскую, баскскую і галісійскую мовы афіцыйнымі мовамі ЕС. Калі гэтая рэформа будзе прынятая, гэта будзе азначаць, што члены Еўрапейскага парламента (еўрадэпутаты) змогуць размаўляць на гэтых мовах падчас парламенцкіх сесій і атрымліваць іх выступы ў прамым эфіры, як і на іншых 24 афіцыйных мовах ЕС., піша Хуан Гарсія-Ньета.

Можна сцвярджаць, што запыт іспанскага ўрада з'яўляецца толькі следствам жадання дзеючага прэм'ер-міністра Пэдра Санчэса выйграць падтрымка Junts (Разам), партыя за незалежнасць Каталоніі, якая доўгі час заклікала да прыняцця каталонскай мовы ў якасці афіцыйнай мовы ЕС. Сем дэпутатаў ад Junts могуць схіліць вагу на карысць Санчэса, калі ён імкнецца пацвердзіць свой мандат на кіраванне Іспаніяй пасля безвыніковых усеагульных выбараў у ліпені. Аднак, нягледзячы на ​​верагодныя цынічныя палітычныя матывы, прыняцце каталонскай мовы ў якасці афіцыйнай у Еўрапарламенце з'яўляецца крокам у правільным кірунку.

З моманту свайго заснавання ў якасці Еўрапейскай эканамічнай супольнасці ў 1957 годзе палітыка ЕС заключалася ў прызнанні афіцыйнымі мовамі толькі тых моў, якія таксама з'яўляюцца афіцыйнымі ў краінах-членах. Гэта выключае мовы, якія з'яўляюцца афіцыйнымі толькі на субнацыянальным і рэгіянальным узроўнях. Напрыклад, каталонская мова з'яўляецца афіцыйнай мовай у аўтаномным рэгіёне Каталонія (сярод іншых рэгіёнаў), але не з'яўляецца афіцыйнай на дзяржаўным узроўні. Гэта азначае, што, нягледзячы на ​​тое, што некаторыя кажуць дзесяць мільёнаў Еўрапейцы, каталонская мова не можа выкарыстоўвацца ў Еўрапарламенце. Іншыя рэгіянальныя мовы, такія як баскская, галісійская, сардзінская і фрызская, апынуліся ў такім жа цяжкім становішчы.

Гэта састарэлая палітыка. Ён ігнаруе той факт, што мільёны еўрапейцаў маюць рэгіянальныя мовы ў якасці роднай і часцей выказваюцца на рэгіянальных, чым на агульнадзяржаўных мовах. Статус мовы як агульнадзяржаўнай не павінен быць адзіным крытэрыем прызнання яе афіцыйнай у ЕС. Гэта рэдукцыянісцкі, спрошчаны падыход да ў адваротным выпадку багатага і разнастайнага моўнага ландшафту, які складае Еўропу.

ЕС павінен імкнуцца пабудаваць Еўропу сваіх грамадзян, у якой асоба знаходзіцца ў цэнтры прыняцця палітычных рашэнняў, у тым ліку, калі гаворка ідзе пра мовы. Нядзіўна, што як жорсткія правыя нацыяналісты, так і левыя, прыязныя да камуністаў, выступаюць супраць гэтай індывідуалістычнай мадэлі Еўропы і замест гэтага выступаюць за альтэрнатывы, якія ставяць дрэнна акрэсленыя калектывісцкія канструкцыі вышэй за асобу, а менавіта за нацыю. Сапраўды, лідар Французскага нацыянальнага аб'яднання Марын Ле Пен абараняе тое, што яна называе "Еўропа народаў», разводзячы ролю еўрапейскіх грамадзян у калектывісцкай, абстрактнай ідэі нацыі.

Нягледзячы на ​​тое, што гэта можа здацца нявінна сфарміраванай рыторыкай, наратыў «Еўропы нацый» нясе ў сабе небяспеку для еўрапейскага праекта, прынамсі ў ліберальным разуменні, на якім ён быў заснаваны. Ён сцвярджае, што нацыі з'яўляюцца галоўнымі суб'ектамі ЕС, а не асобныя асобы, і, такім чынам, нацыі (заведама слізкая канцэпцыя) павінны дыктаваць еўрапейскую палітыку. Нацыяналістычны погляд на Еўропу ўяўляе краіны як гамагенныя маналіты, а не як яркія ўтварэнні, якія складаюцца з асобных людзей, абмінаючы такім чынам любыя элементы, якія маглі б паставіць пад сумнеў погляд на нацыю як на сакральны, нязменны аб'ект.

рэклама

Вось тут і ўступаюць рэгіянальныя мовы. Ідэя Іспаніі (хаця той жа аргумент можа прымяняцца да любой краіны) як маналітнай нацыі, якая можа быць прадстаўлена ў еўрапейскіх інстытутах толькі праз іспанскую мову, такая ж састарэлая і непраўдзівая, як і палітыка ЕС толькі прызнанне агульнадзяржаўных моў дзяржаўнымі. Паўтараючы Ле Пэн, жорстка правая палітычная партыя Vox прыняла палітыку супраць абарона рэгіянальных моў, такіх як каталонская, не кажучы ўжо пра іх прыняцце як афіцыйныя мовы ЕС.

Але факт застаецца фактам, што каталонская мова - гэта мова, якой карыстаюцца многія еўрапейцы. Калі ЕС прэтэндуе на тое, што з'яўляецца суб'ектам сваіх грамадзян, а не асобных урадаў, ён павінен прыняць афіцыялізацыю моў, калі ёсць адпаведная частка насельніцтва, якая размаўляе на іх, незалежна ад статусу мовы ў краіне. Прыняўшы каталонскую (а таксама баскскую і галісійскую таксама) у якасці афіцыйных моў перад выбарамі ў Еўрапарламент у 2024 годзе, інстытуты ЕС дадуць сігнал, што яны падтрымліваюць ліберальнае бачанне Еўропы, у цэнтры якога асобныя асобы, а не нацыі.

Хуан Гарсія-Ньета — супрацоўнік Young Voices Europe і навуковы супрацоўнік ESADEGeo у Барселоне, Іспанія. Яго артыкулы з'яўляліся ў нацыянальны інтарэс, дыпламат і Atalayar.com, сярод іншых.

Падзяліцеся гэтым артыкулам: